RCH logo

Kids Health Information

Respiratory syncytial virus (Turkish) – Solunum sinsityal virüsü

  • English

    Önemli noktalar (Key points)

    • Solunum sinsityal virüsü olarak da bilinen respiratuar sinsityal virüs (RSV), akciğerleri ve solunum yollarını enfekte eden bir virüstür.
    • RSV, çocuklarda solunum yolu enfeksiyonlarının en yaygın nedenidir.
    • RSV'den kaynaklanan enfeksiyon belirtileri genellikle burun akıntısı, öksürük, hırıltılı solunum ve ateşi içerir.
    • RSV enfeksiyonu vakalarının çoğu hafiftir; evde dinlenme ve sıvı alımıyla daha iyi hale gelecektir.
    • RSV çok kolay yayılır; çocuğunuza iyi hijyen uygulamasını öğretin.
    • Hastalık belirtileri gösteren çocuğunuzu, yeni doğan bebeklerden ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerden uzak tutmaya çalışın.
    • Çocuğunuz kendini iyi hissediyorsa ve belirtileri daha iyiyse anaokuluna veya okula gidebilir.
    • Avustralya'da bebekleri RSV'den korumak için artık ücretsiz RSV aşılama programı bulunmaktadır.

    Respiratuar sinsityal virüs (RSV) nedir? (What is respiratory syncytial virus (RSV)?)

    Respiratuar sinsityal virüs (RSV) burun, boğaz ve akciğerleri enfekte eden bir virüstür. Çocuklarda solunum yolu enfeksiyonlarının en yaygın nedenidir.

    RSV'ye sadece çocuklar değil herkes yakalanabilir. Çok bulaşıcı bir virüstür. Çoğu çocuk ikinci yaş gününe kadar RSV geçirir ve RSV'ye birden fazla kez yakalanmak mümkündür.

    Soğuk algınlığı ile RSV arasındaki fark nedir? (What is the difference between a cold and RSV?)

    RSV, soğuk algınlığı da dâhil olmak üzere solunum yolu enfeksiyonlarına neden olabilen birçok virüsten biridir. Ayrı bir hastalık değildir.

    Çoğu vakada RSV, burun akıntısı ve öksürük gibi belirtilerle seyreden, bir veya iki hafta içinde iyileşen hafif bir soğuk algınlığına neden olur. Ancak virüs bazı çocuklarda, özellikle bir yaşın altındaki bebeklerde, ayrıca prematüre ve kronik akciğer hastalığı gibi risk unsurları taşıyanlarda bronşiolit ve zatürre gibi daha ciddi rahatsızlıklara yol açabilir. Ayrıca astım gibi mevcut sorunları daha da kötüleştirebilir.

    RSV'nin işaretleri ve belirtileri (Signs and symptoms of RSV)

    Çoğu çocukta RSV normalde hafif bir enfeksiyona neden olur ve belirtiler bir ila iki hafta arasında sürer.

    RSV enfeksiyonunun neden olduğu en yaygın semptomlar şunlardır:

    • Burun akıntısı
    • Öksürük
    • Hırıltılı solunum
    • Nefes almakta güçlük
    • Ateş.

    Çocuğunuz RSV enfeksiyonu belirtilerini ancak virüse maruz kaldıktan birkaç gün sonra gösterebilir.

    RSV enfeksiyonu vakalarının çoğu bol dinlenme ve sıvı ile evde daha iyi hale gelecektir. Ancak RSV, çocuğunuzun beslenmesini ve nefes almasını etkileyebilecek daha ciddi sorunlara neden olabilir. Çocuğunuzun belirtilerini izlemeniz önemlidir.

    RSV bulaşıcı mıdır? (Is RSV contagious?)

    RSV çok bulaşıcıdır. Bu da bir kişiden diğerine kolayca yayıldığı anlamına gelir. Çocuğunuzda RSV enfeksiyonu varsa belirtiler başladıktan sonra sekiz güne kadar virüsü diğer insanlara bulaştırma olasılığı yüksektir. Hatta herhangi bir hastalık belirtisi göstermeden bir veya iki gün önce RSV yaymaya başlayabilirler.

    RSV damlacıklar yoluyla yayılır. Enfekte kişiler konuştuklarında, öksürdüklerinde veya hapşırdıklarında havaya veya yüzeylere damlacıklar bırakırlar. Virüs, oyuncak gibi yüzeylerde saatlerce ve yıkanmamış ellerde 60 dakikaya kadar yaşayabilir.

    RSV'nin yayılmasını durdurmak (Stopping the spread of RSV)

    Özellikle küçük yaştaki çocukların RSV'yi yaymasını engellemek zordur. Çocuğunuza iyi hijyen uygulamalarını öğretmek, başkalarına yayılmayı sınırlamaya yardımcı olur.

    İşte RSV'nin yayılmasını önlemenin en iyi yolları:

    • Çocuğunuz hastayken içeceklerini, çatal bıçaklarını veya oyuncaklarını (mümkünse) paylaşmasına izin vermeyin ve bu eşyaları, yüzeylerle birlikte, kullanımlar arasında iyice temizleyin veya sterilize edin.
    • Çocuğunuzu bir peçeteye öksürmeye ve hapşırmaya teşvik edin, ardından peçeteyi atın.
    • Çocuğunuza burnunu sildikten sonra da dâhil olmak üzere sık sık ellerini yıkamasını öğretin.
    • Hasta çocuğunuzu yeni doğanlardan veya bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerden uzak tutun.

    Çocuğunuz iki yaşından büyükse yüz maskeleri ve fiziksel mesafe RSV'nin yayılmasını durdurmaya yardımcı olabilir. Maskeler iki yaşın altındaki çocuklarda boğulma riski oluşturur.

    Evde RSV bakımı nasıl yapılır (How to care for RSV at home)

    • Çocuğunuz kendini iyi hissetmiyorsa veya çok öksürüp hapşırıyorsa onu evde tutun.
    • Çocuğunuz kendini iyi hissediyorsa, çok daha az öksürüyor ve hapşırıyorsa ve yiyip içiyorsa çocuk bakımı ve okul gibi normal faaliyetlerine devam edebilir.
    • Çocuğunuzu sık sık, az miktarda sıvı içmeye teşvik edin. Çocuğunuz bir yaşından küçükse, düzenli olarak anne sütü, mama veya su gibi az miktarda sıvı verin.
    • Çocuğunuzun bol bol dinlenmesini sağlamaya çalışın.

    Ne zaman yardım alınmalı (When to get help)

    Aşağıdaki durumlarda ambulans (000) çağırın:
    • Çocuğunuzun rengi maviye dönüyorsa, çocuğunuz nefes almakta zorlanıyorsa, nefes alıp vermesinde duraklamalar oluyorsa (apneler) veya çok sert veya hızlı nefes alıyorsa.

    Aşağıdaki durumlarda hastaneye gidin:
    • Çocuğunuz nefes almakta zorlanıyorsa veya daha hızlı nefes alıyorsa.
    • Çocuğunuz normal beslenmesinin yarısından daha azını alıyorsa.
    • Çocuğunuz üç aylıktan küçükse ve uyuşuk görünüyorsa veya iyi görünmüyorsa.

    Aşağıdaki durumlarda bir doktora veya sağlık uzmanına görünün:
    • Çocuğunuz üç aylıktan küçükse ve 38°C'nin üzerinde ateşi varsa.
    • Çocuğunuzun ateşi varsa ve iyi görünmüyorsa.
    • Çocuğunuz bir yaşından küçükse ve beslenme sorunu yaşıyorsa.
    • Çocuğunuzun giderek kötüleşen veya nefes almasını etkileyen öksürüğü varsa.
    • Çocuğunuzun, RSV'den kaynaklanan ciddi hastalık riskini artıran, kronik akciğer hastalığı veya doğuştan kalp hastalığı gibi tıbbi bir durumu varsa.

    Aşağıdaki durumlarda çocuğunuza evde bakın:
    • RSV enfeksiyonu burun akıntısı, öksürük veya hırıltı gibi tipik belirtilerini gösteriyorsa.

    Hamile kadınlar ve bebekler için RSV aşısı (RSV vaccine for pregnant women and RSV immunisation for infants)

    2025 yılının başlarında Avustralya Hükümeti bebekleri RSV'den korumak için ücretsiz bir aşılama programı başlatmıştır. 'RSV Anne ve Bebek Koruma Programı', ağır RSV geçirme riski daha yüksek olan hamile kadınlar ve bebekler için aşılar içermektedir.

    Hamile kadınlar için aşı (Vaccine for pregnant women)

    Ulusal Bağışıklama Programı kapsamında, hamile kadınlar artık anneler için sunulan RSV aşısı 'Abrysvo®'yu ücretsiz olarak alabilmektedir. Aşı, yeni doğan bebeklerini RSV'den korumak için hamileliğin 28. haftasından itibaren kadınlara önerilmektedir. Grip ve boğmaca için ücretsiz anne aşılarıyla aynı zamanda güvenle uygulanabilir.

    Araştırmalar, hamilelikte yapılan RSV aşılarının 6 aylıktan küçük bebeklerde ağır RSV hastalığı geçirme riskini yaklaşık %70 oranında azalttığını göstermektedir.

    Bebekler için aşılama (Immunisation for infants)

    Victoria'da 1 Nisan - 30 Eylül 2025 tarihleri arasında, bronşiolit gibi ciddi bir RSV enfeksiyonu geçirme riski en yüksek olan sekiz aylıktan küçük bebekleri ve küçük çocukları korumak için 'Beyfortus™' adı verilen bir RSV monoklonal antikor aşısı sunulacaktır. İlaç, RSV virüsüne yapışır ve vücuttaki hücrelere girmesini engeller. Enjeksiyon olarak verilir.

    Çoğu bebeğin sadece anne aşısı veya monoklonal antikor aşılama ile korunmaya ihtiyacı olur. Ağır RSV geçirme riski daha yüksek olan bebeklere de ilk veya ikinci RSV sezonlarında bir Beyfortus™ dozu önerilir.

    Bebeğinizin RSV aşısı olup olmaması gerektiği hakkında daha fazla bilgi için program bilgilerini okuyun veya Melbourne Aşı Eğitim Merkezi'nin (MVEC) internet sitesini ziyaret edin. Sorularınız varsa, doktorunuzla konuşabilirsiniz.

    RSV hakkında sık sorulan sorular (Common questions about RSV)

    RSV ne kadar sürer?(How long does RSV last?)

    Çoğu durumda RSV enfeksiyonu soğuk algınlığı gibi bir ila iki hafta sürer. Çocuğunuzun astım gibi mevcut bir rahatsızlığı varsa iyileşmesi daha uzun sürebilir.

    Yetişkinler RSV'ye yakalanabilir mi? (Can adults get RSV?)

    Yetişkinler de tıpkı çocuklar gibi RSV enfeksiyonuna yakalanabilir. RSV enfeksiyonu geçiren yetişkinlerin çoğu burun akıntısı, öksürük, hırıltılı solunum, nefes almada güçlük veya ateş gibi belirtilerle soğuk algınlığı geçirir. 65 yaş üstü kişilerin RSV nedeniyle çok hasta olma riski daha yüksektir.

    Çocuğum soğuk algınlığı geçiriyor; RSV için test yaptırmam gerekir mi? (My child has a cold; do I need to test them for RSV?)

    Çocuğunuz soğuk algınlığı geçiriyorsa hangi virüse yakalandığını belirlemek zor olabilir. Eczanelerde RSV için testler bulunur. Doktor ayrıca PCR testi adı verilen bir test ile burun veya boğaz sürüntüsü de yapabilir. Bununla birlikte, çocuğunuzun RSV veya başka bir virüse sahip olup olmadığı aslında önemli değildir, çünkü tüm soğuk algınlıklarının tedavisi aynıdır: Bol bol dinlenmek ve sıvı almak. Antibiyotikler virüsler üzerinde etki etmez.

    Daha fazla bilgi edinmek için (For more information)

    Royal Children's Genel Tıp bölümü tarafından Acil Servisin katkılarıyla geliştirilmiştir. RCH danışanlarının ve bakıcıların katkılarına minnettarız.

    Gözden geçirme: Nisan 2025

    Lütfen her zaman kayıtlı ve pratisyen klinik görevlilerden en güncel tavsiyeleri alın.