Những điểm chính cần nhớ (Key points)
- Bệnh hen suyễn do giông bão thường xảy ra do lượng phấn hoa cao và thời tiết giông bão.
- Bệnh này là không phổ biến nhưng có thể xảy ra đột ngột, nghiêm trọng và đe dọa tính mạng của người bệnh.
- Bệnh hen suyễn do giông bão có nhiều khả năng ảnh hưởng đến trẻ bị hen suyễn hoặc bị sốt cỏ khô/dị ứng phấn hoa, nhưng mọi đứa trẻ đều có thể mắc phải.
- Theo dõi lượng phấn hoa và dự báo nguy cơ hen suyễn do giông bão trong suốt mùa xuân.
- Nếu có dự báo về bệnh hen suyễn do giông bão, hãy cố gắng giữ trẻ ở trong nhà, đóng cửa ra vào và cửa sổ, đồng thời cài đặt chế độ tái chế không khí khi sử dụng máy điều hòa.
- Hãy cảnh giác với các dấu hiệu của bệnh hen suyễn, chẳng hạn như khó thở, tức ngực, thở khò khè và ho.
- Nếu con quý vị bị hen suyễn, hãy làm theo Kế hoạch Hành động cho bệnh Hen suyễn của trẻ.
- Gọi xe cứu thương (000) ngay lập tức nếu con quý vị khó thở hoặc không thể nói được.
Hen suyễn do giông bão là gì? (What is thunderstorm asthma?)
Hen suyễn do giông bão là một loại hen suyễn gây ra do lượng phấn hoa cao và thời tiết giông bão. Bệnh này không phổ biến nhưng có thể xảy ra đột ngột, nghiêm trọng và đe dọa tính mạng của người bệnh.
Đường hô hấp sẽ thắt chặt hoặc sưng lên trong khi lên cơn hen suyễn, khiến việc hít thở trở nên khó khăn.
Con quý vị có thể dễ mắc bệnh hen suyễn do giông bão nếu các cháu bị hen suyễn hoặc dị ứng theo mùa như sốt cỏ khô/dị ứng phấn hoa (viêm mũi dị ứng). Những người bao giờ bị hen suyễn trước đây cũng có thể bị hen suyễn do giông bão.
Nguyên nhân nào gây ra bệnh hen suyễn do giông bão? (What causes thunderstorm asthma?)
Sự kiện hen suyễn do giông bão xảy ra là khi các đám mây giông trong lúc hình thành sẽ hút phấn hoa vào đó. Các hạt phấn hoa hấp thụ nước từ các đám mây, khiến chúng phồng lên và vỡ thành những hạt nhỏ li ti bị gió và mưa đẩy xuống mặt đất. Những người nhạy cảm với phấn hoa có thể bị hen suyễn khi hít phải những hạt này.
Phấn hoa gây hen suyễn do giông bão có thể đi sâu vào phổi hơn phấn hoa thông thường, dẫn đến các triệu chứng nghiêm trọng hơn và nhanh hơn.
Điều quan trọng cần lưu ý là không phải mọi cơn giông bão đều gây ra bệnh hen suyễn do giông bão – ngay cả khi lượng phấn hoa cao.
Dấu hiệu và triệu chứng của bệnh hen suyễn do giông bão
Các dấu hiệu của bệnh hen suyễn do giông bão ở trẻ em có thể bao gồm:
- • khó thở
- • cảm giác thắt chặt trong ngực
- • ho
- • thở khò khè
- • khó nói thành câu.
Trong trường hợp hen suyễn nghiêm trọng, con quý vị có thể:
- • trở nên rất cáu kỉnh, mệt mỏi hoặc yếu ớt
- • làm các động tác hít sâu trong cổ họng hoặc ngực khi cố gắng thở.
Gọi xe cứu thương (000) ngay lập tức nếu con quý vị khó thở hoặc không thể nói được.
Chuẩn bị cho cơn hen suyễn do giông bão (Preparing for thunderstorm asthma)
Nếu quý vị sống ở khu vực có nhiều phấn hoa và con quý vị bị hen suyễn, bị sốt cỏ khô hoặc dị ứng với phấn hoa, quý vị nên chuẩn bị sẳn sàng cho bệnh hen suyễn do giông bão. gia đình có bệnh sử về bệnh hen suyễn và dị ứng cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh này.
Ở Victoria, thời điểm bệnh hen suyễn do giông bão phổ biến nhất trong năm là mùa xuân và mùa hè, từ tháng 10 đến tháng 12. Đây là mùa phấn hoa cỏ của tiểu bang. Nếu con quý vị dễ có nguy cơ mắc bệnh hen suyễn, điều tốt nhất là quý vị nên kiểm tra thời tiết vào thời điểm này trong năm trước khi cho trẻ ra ngoài. Không phải mọi cơn giông bão vào những ngày nhiều phấn hoa đều gây ra bệnh hen suyễn do giông bão; hãy chuẩn bị nhưng đừng hoảng sợ.
Trang mạng VicEmergency sẽ dự báo về bệnh hen suyễn do giông bão trong suốt những tháng này, kèm theo các cảnh báo cho mỗi khu vực của Victoria. Quý vị cũng có thể kiểm tra Phấn Hoa cỏ ở Melbourn e để biết dự báo về phấn hoa hàng ngày.
Nếu dự báo cho thấy có thể xảy ra bệnh hen suyễn do giông bão:
- cố gắng giữ con quý vị ở trong nhà – đặc biệt là khi trời có gió
- đóng cửa sổ và cửa ra vào
- Cài đặt máy điều hòa trong xe hoặc trong nhà ở chế độ tái chế không khí khi sử dụng.
Lời khuyên cho trẻ em bị sốt cỏ khô/dị ứng phấn hoa và các dị ứng khác (Advice for children with hay fever and allergies)
- Kiểm tra lượng phấn hoa hàng ngày trong suốt mùa xuân.
- Cố gắng giữ trẻ ở trong nhà, đóng kín cửa sổ và cửa ra vào trong những ngày có nhiều phấn hoa.
- Trao đổi về phương pháp điều trị sốt cỏ khô/dị ứng phấn hoa với bác sĩ; họ có thể đề xuất phác đồ điều trị và thuốc điều trị sốt cỏ khô/dị ứng phấn hoa.
- Theo dõi trẻ chặt chẽ vào những ngày dự báo có giông bão dễ bị hen suyễn.
- Gọi xe cứu thương (000) ngay lập tức nếu con quý vị khó thở hoặc không thể nói được.
Lời khuyên cho trẻ bị hen suyễn (Advice for children with asthma)
- Kiểm tra Kế hoạch Hành động cho bệnh Hen suyễn của con quý vị với bác sĩ vào mỗi năm.
- Đảm bảo rằng tất cả những người chăm sóc con quý vị đều có bản sao hoặc ảnh cập nhật của Kế hoạch Hành động cho bệnh Hen suyễn, bao gồm cha mẹ, ông bà và người chăm sóc.
- Chuẩn bị sẵn thuốc cắt cơn hen suyễn cho con quý vị.
- Thực hành sử dụng thuốc cắt cơn hen suyễn có bình đệm, vì vậy quý vị có thể sẵn sàng trợ giúp con mình. Trẻ em dưới bốn tuổi nên sử dụng bình đệm hen suyễn có mặt nạ.
- Nếu con quý vị có thuốc ngừa cơn, hãy đảm bảo rằng trẻ sử dụng thuốc này hàng ngày trong suốt mùa phấn hoa cỏ – ngay cả khi trẻ cảm thấy khỏe.
- Học cách sơ cứu cho bệnh hen suyễn và gọi xe cứu thương (000) ngay lập tức trong trường hợp khẩn cấp.
Những câu hỏi thường gặp về bệnh hen suyễn do giông bão (Common questions about thunderstorm asthma)
Con tôi có thể bị hen suyễn do giông bão nếu trước đó chưa từng bị hen suyễn không?
Có, con quý vị có thể bị hen suyễn do giông bão nếu trước đó chưa từng bị hen suyễn. Nếu con quý vị bị sốt cỏ khô/dị ứng phấn hoa hoặc bệnh sử gia đình có bệnh hen suyễn, nguy cơ dễ mắc bệnh hen suyễn do giông bão của trẻ sẽ cao hơn. Tuy nhiên, bệnh hen suyễn do giông bão có thể ảnh hưởng đến mọi đứa trẻ.
Hen suyễn do giông bão khác với hen suyễn thông thường như thế nào?
Hen suyễn do giông bão và hen suyễn thông thường đều có các triệu chứng giống nhau nhưng do các nguyên nhân khác nhau gây ra. Sự kết hợp giữa phấn hoa và điều kiện thời tiết gây ra bệnh hen suyễn do giông bão; bệnh này xuất hiện nhanh hơn và có thể nghiêm trọng hơn bệnh hen suyễn thông thường.
Ai có khả năng mắc bệnh hen suyễn do giông bão cao nhất?
Những người bị sốt cỏ khô/dị ứng với phấn hoa có nguy cơ cao mắc bệnh hen suyễn do giông bão. Tuy nhiên, một số người bị sốt cỏ khô/dị ứng phấn hoa nặng nhưng không bị hen suyễn do giông bão, và một số người bị hen suyễn do giông bão lại không bị sốt cỏ khô/dị ứng phấn hoa.
Làm sao tôi biết khi nào có nguy cơ mắc bệnh hen suyễn do giông bão?
Bộ Y tế và Cục Khí tượng sẽ cùng đưa ra dự báo về bệnh hen suyễn do giông bão tại Victoria từ tháng 10 đến tháng 12. Việc dự báo này được thực hiện bằng cách kết hợp khả năng xảy ra của một loại giông bão nhất định với lượng phấn hoa cỏ được dự đoán. Nếu quý vị sống ở Victoria, hãy kiểm tra dự báo này để xem có khả năng xảy ra bệnh hen suyễn do giông bão hay không.
Điều gì đã xảy ra trong suốt đợt dịch hen suyễn do giông bão vào năm 2016?
Melbourne là nơi xảy ra căn bệnh hen suyễn do giông bão nghiêm trọng và lớn nhất thế giới vào tháng 11 năm 2016. Kể từ đó, Chính phủ Victoria đã đầu tư tiền bạc vào việc cải thiện hệ thống giám sát phấn hoa của tiểu bang và triển khai Hệ thống Dự báo Nguy cơ xảy ra Dịch Hen suyễn do Giông bão để dự đoán bệnh hen suyễn do giông bão này.
Để biết thêm thông tin (For more information)
Được khoa Y học Đa khoa của Bệnh viện Nhi Hoàng gia (RCH) soạn thảo. Chúng tôi xin ghi nhận ý kiến đóng góp của khách hàng và người chăm sóc tại bệnh viện RCH.
Đã duyệt lại vào tháng 11 năm 2024
Hãy luôn luôn tìm kiếm lời khuyên mới nhất từ bác sĩ có đăng ký và đang hành nghề.